In ons magazine Fietsbel (voorjaar 2025) kondigden wij aan om de Sterfietsroutes in de Haagse regio te gaan evalueren. Op vrijdag 21 juni maakten wij hiermee een aanvang op een warme namiddag. Rob Kniesmeijer, Kelly Bolsenbroek, Dick Breedeveld en Arthur Marquard fietsten Sterfietsroute 2 vanaf Den Haag centrum, dwars door Voorburg en Leidschenveen.

Sterfietsroutes

Het gaat bij Sterfietsroutes om belangrijke doorgaande fietsverbindingen, die meestal de binnenstad verbinden met andere delen van de stad en omliggende gebieden. De routes zijn onderdeel van het gemeentelijke fietsbeleid en zijn erop gericht om fietsen aantrekkelijker te maken en lopen langs rustige straten, groen, water en woonwijken. In totaal zijn er 19 Sterfietsroutes. De meeste lopen vanuit het centrum richting buitenwijken, maar er zijn ook enkele kortere routes die als verbinding kunnen worden gezien tussen de routes. Een overzicht vindt u hier: https://sterfietsroutes.nl/

Sterfietsroute 2

De route  start (vanuit het centrum van Den Haag) bij de Grote Markt en loopt via de Paviljoensgracht en de Amsterdamse Veerkade over het Prins Bernard viaduct. De route gaat verder over de Juliana van Stolberglaan naar het IJsclubpad. Vanaf daar loopt de Sterfietsroute over het fietspad van de Nicolaas Beetslaan tot aan Randstadrailhalte Voorburg ‘t Loo en verder in Voorburg via de Rembrandtlaan naar het Schrepelpad en het (fietviaduct van) Philipus Uythovenpad – dwars door Leidschenveen. De route eindigt vlak voor de rotonde aan het einde van het Nootdorpse pad langs de A12, waar wordt aangesloten op de fietsroute naar Zoetermeer en een fietstunnel onder de snelweg richting Pijnacker-Nootdorp.

Haagse routedeel

Bij de Grote Markt start de route richting Fluwelen Burgwal en Paviljoensgracht. Het gebied is hectisch, omdat veel fietsers, voetgangers en -verderop voorbij de poller- ook auto’s door elkaar krioelen. Het gebied is een 30 km/u zone, over het algemeen veilig voor fietsers die een beetje opletten. Langs de Amsterdamse Veerkade en over het Prins Bernhardviaduct liggen vrije eenrichtingsfietspaden met een breedte van 1,80 meter tot iets meer dan 2 meter. Voor een Sterfietsroute is dit smal. Volgens de CROW-norm zou het allemaal rianter mogen (liefst meer dan 2,3 meter voor drukke eenrichtingsfietspaden), maar het sluit aan bij Haags beleid uit het verleden waar vaak een breedte van 1,80 genoeg was. Wel is er in dit deel van de route een vertragende oversteek van het Spui, waar zoveel trams, bussen en auto’s in voorrang passeren, dat de wachttijden voor fietsers bij de verkeerlichten onacceptabel lang zijn. Fietsers rijden hier dan ook aan de lopende band door het rode licht.

In de Juliana van Stolberglaan is de weg ingericht met fietsstroken. Deze passen niet bij een hoogwaardige fietsroute. Het zou ook aan te bevelen zijn de maximum snelheid van deze weg te verlagen naar 30 km/u. Er volgt een erg ongemakkelijke oversteek bij de IJsclubweg; er wordt hier hard gereden door automobilisten en in de spits is het voor fietsers uitkijken naar een gaatje tussen het autoverkeer. De smalle fietssuggestiestroken verhogen het veiligheidsgevoel niet! De Fietsersbond pleit al jaren voor maatregelen op dit stukje van de sterfietsroute. De route gaat verder via het Ijsclubpad door de spoorzone, langs het spoor van de Randstadrail richting halte Voorburg ‘t Loo. Fietspaden zijn hier over het algemeen uitgevoerd als tweerichtingspaden, vaak 3,5 meter of iets meer. Hoewel de route comfortabel fietst, voldoet ook deze breedte niet aan de CROW-norm van 4 meter breed voor een tweerichtingspas, maar over het algemeen is de route hier van goede kwaliteit. Een gemiste kans is wellicht dat de sterfietsroute niet is aangelegd via de Spinozalaan en dus geheel voorbijgaat aan winkelcentrum Julianabaan.

Voorburgse routedeel

Bij de westelijke oversteekplaats op de kruising van het fietspad op de sterroute met de Mgr. van Steelaan is onvoldoende opstelruimte voor fietsers bij het verkeerslicht. Dat zorgt ervoor dat in de spits het fietspad langs de Mgr. van Steelaan wordt geblokkeerd.
Dit knelpunt kan worden opgelost door het fietspad van de sterroute direct aan te sluiten op de oversteekplaats i.p.v. een haakse aansluiting op het fietspad langs de Van Steelaan. De Sint Martinuslaan is een 50km/u weg met smalle fietsstroken vlak langs geparkeerde auto’s. Omdat de ruimte voor vrijliggende fietspaden ontbreekt, is verlaging van de snelheid van 50 naar 30km noodzakelijk.

Voor de Rembrandtlaan geldt op het grootste gedeelte een snelheidslimiet van 30km. Deze is ingesteld in verband met de aanwijzing als schoolzone tussen de Prins Bernardlaan en de rotonde met de Parkweg. De inrichting als 30km-gebied en als schoolzone is onduidelijk en gebrekkig. De kruising met de Prinses Margrietlaan als onderdeel van de schoolzone is gevaarlijk voor fietsers die hier oversteken, waaronder veel scholieren. De verbetering van deze kruising heeft prioriteit bij de uitvoering van het Voorburgse Actieplan Verkeersveiligheid. Aan de leerlingen van de scholen in de omgeving is gevraagd om mee te denken met behulp van het programma Minecraft voor schools. Zie onderstaande simulatie van de bestaande situatie. De Fietsersbond adviseert de leerlingen.

De Wijkerlaan is 30km-gebied met smalle fietsstroken. Voor een verblijfsgebied is de verkeersbelasting te hoog (circa 8000 motorvoertuigen per dag). Er lag een voorstel op de Wijkerbrug selectieve toegang in te stellen. Daarna zou de Wijkerlaan dan aangewezen kunnen worden als schoolzone en fietsstraat. Daarvoor was  in de gemeenteraad van Leidschendam-Voorburg geen meerderheid. De Wijkerbrug over de Vliet is smal, maar fietsers worden bij de verkeersregelinstallatie in de voorrang gezet.

Leidschenveense routedeel

Via het Schrepelpad (eerste deel hiervan is uitgevoerd als fietsstraat) en vervolgens het Phillipus Uythovenpad loopt de route via een riant fietsviaduct over de a4. Het gaat hier over het algemeen over riante tweerichtings fietspaden (hoewel net onder de CROW norm) die comfortabel aanvoelen. Wel kwamen wij enkele obstakels tegen.
Het viaduct over de A4 is riant, maar windgevoelig, en de helling is stevig zonder trapondersteuning. Bij het oversteken van de Oude Polderweg en de Laan van Leidschenveen Veld ligt de sterfietsroute nergens in de voorrang. Vooral de laatstgenoemde kruising is een serieus obstakel, waarbij achtereenvolgens een tweezijdig fietspad, hoofdweg, trambaan en secundaire weg moeten worden gekruist. Dit zorgt voor de nodige oponthoud. Wat ook opviel is dat de fietspaden in Leidschenveen veel door wandelaars en wandelende schoolgaande jeugd worden gebruikt, vaak bij gebrek aan een voetpad. Dit haalt de snelheid uit het fietsverkeer en zorgt op drukke momenten voor hectische tafrelen.

Einde van de route

Vanaf het Philippus Uythovenpad gaat de route over via het Roeleveensepad naar het Nootdorpsepad, confortabele fietspaden buiten de bebouwde kom met een niet al te hoge verkeersintensiteit. De route eindigt naast de A12, net voor het Waterpad, dat aansluiting geeft op fietsroutes richting Zoetermeer en Pijnacker. De routes zijn goed aangegeven met de bekende paal.

Conclusie

Sterfietsroute 2 heeft slechts op onderdelen de kwaliteit van een serieuze doorfietsroute. Er zijn veel vrijliggende fietspaden (eenrichting of tweerichtingen) in het Haagse deel en in Leidschenveen. Deze paden voelen comfortabel en veilig aan, maar voldoen allemaal (net) niet de CROW-norm voor hoogwaardige snelfietsroutes. De sterfietsroute is tijdens deze schouw op een relatief rustig tijdstip gefietst, buiten de spits voor school en werk. In de spits, met meer soorten fietsers (met elektrische bakfietsen, snelle forenzen en ouders met kinderen op gewone fietsen), is er een grotere meer breedte van het fietspad wenselijk.

Zowel in het Haagse als in het Voorburgse deel kent de route fietsstroken langs drukke autowegen, waar de maximumsnelheid 50 km/u bedraagt. Dit is gevaarlijk voor fietsers en sterfietsroute-onwaardig. Op verschillende plaatsen hebben fietsers geen voorrang en moeten ze lang wachten bij verkeerslichten met beperkt opstelruimte. Vooral op delen van de route in Voorburg en Leidschenveen is dit het geval. De afstelling van die verkeerslichten verdient echt verbetering. In Leidschenveen wandelen veel mensen langs de fietspaden bij gebrek aan voetpad en dat is onveilig voor deze voetgangers en voor fietsers.

Tenslotte: hoewel Sterfietsroute 2 een redelijke rechte lijn volgt vanuit Leidschenveen naar het stadscentrum zouden uw correspondenten op veel plaatsen de route links laten liggen en kiezen voor wegen met minder autoverkeer en minder verkeerslichten. Dat is sneller en veiliger. De route krijgt wat ons betreft een krappe voldoende.