Recreative fietsroutes
De gemeente Den Haag heeft samen met de Fietsersbond een bewegwijzerde Parkenroute ontworpen.
Onze onderafdeling Leidschendam-Voorburg heeft een fietsroute in de Vlietzone samengesteld.
De gemeentes Wassenaar en Rijswijk hebben ook recreatieve fietsroutes samengesteld.
Doorfietsroutes
Doorfietsroutes zijn fietsroutes die het aantrekkelijk maken om ook voor langere afstanden de fiets te pakken. Buiten de bebouwde kom zorgen ze voor directe verbindingen tussen stadscentra, woon- en werklocaties en andere belangrijke bestemmingen en zijn geschikte voor hogere snelheden. Binnen de bebouwde kom ondervinden fietsers op doorfietsroutes weinig oponthoud omdat de kruisingen ongelijkvloers zijn of zijn fietsers in de voorrang of hebben fietsers tenminste een hoge prioriteit in de verkeersregeling.
Haagse “sterfietsroutes” vallen onder de hoofdfietsroutes en niet per se onder de doorfietsroutes.
Den Haag – Wassenaar – Leiden
Doorfietsroute Via44 loopt van Den Haag naar Leiden via Wassenaar. Het tracé ligt naast de N44 en A44.
Den Haag – Leidschendam-Voorburg – Leiden
De Velostrada loopt van Den Haag naar Leiden via Voorburg en Leidschendam. Het tracé ligt naast de treinsporen van de Oude Lijn.
De Velostrada wordt op aansporing van de provincie doorgetrokken vanaf station Mariahoeve tot aan de omgeving van station Hollands Spoor. Onze onderafdeling Leidschendam-Voorburg houdt de ontwikkelingen in de gaten.
Den Haag – Zoetermeer
Tussen Den Haag Leidschenveen en Zoetermeer ligt ook een doorfietsroute. Het tracé ligt naast de A12.
Den Haag – Lansingerland – Rotterdam
Het is de bedoeling om een doorfietsroute tussen Den Haag en Rotterdam te voltooien. Afdeling Lansingerland houdt de ontwikkelingen in de gaten.
Den Haag – Westland
De metropoolregio geeft subsidie voor twee “metropolitane” fietsroutes in onze regio.
Één zal in Den Haag over de Melis Stokelaan lopen en verder naar Naaldwijk via de Poeldijkseweg.
De andere zal in Den Haag over de Steijnlaan, Apeldoornselaan en Escamplaan lopen en verder naar Monster via de Nieuweweg.
Den Haag
Demonstratiefietsroute Regentessekwartier – Loosduinen
Den Haag heeft geen fietsroute die de beschrijving ‘hoogwaardig’ ten volle verdient maar in de jaren zeventig van de vorige eeuw is er wel een bijzondere ‘demonstratiefietsroute‘ aangelegd. Deze fietsroute, die nooit voltooid is en deels al afgebroken is, liep na aanleg vanaf de Prins Hendrikstraat in de binnenstad, via de Weimarstraat, de Mient, de Albardastraat, de Toscaninistraat en wat nu de Strausspaden heten naar de Aaltje Noordewierstraat in Loosduinen. Een ontbrekende schakel in deze route was altijd de kleine Weimarstraat (tussen de Valkenboslaan en -kade): daar moesten en moeten fietsers nog altijd tussen het auto- en busverkeer fietsen op een smalle 50 km/uur-weg met aan beide kanten parkeren. Dat vinden wij onvoldoende veilig. Het tweerichtingenfietspad in het bredere deel van de Weimarstraat (tussen het Koningsplein en de Valkenboslaan) werd in 2003 ten gunste van andere belangen verwijderd. Het brede deel van de Weimarstraat blijft voldoende veilig voor fietsers omdat de maximumsnelheid 30 km/uur is maar doorgaande fietsers hebben wel last van andere weggebruikers in het drukke winkelgebied. Wat overblijft van de demonstratiefietsroute is een ruim bemeten tweerichtingenfietspad op de Mient en in de Albardastraat: 4,0 m breed met asfaltverharding en voorrang op sommige kruisingen. Ondanks de populariteit van de route heeft de gemeente in 2016 voorgesteld om het deel van de route op de Mient tussen de Kamperfoeliestraat en de De Savornin Lohmanlaan op te heffen ten gunste van autoparkeren. Daar is na protest van burgers van afgezien.
Het FietsroutePlusPlan
In een document van enkele jaren geleden hebben wij een plan gepresenteerd voor een netwerk van doorfietsroutes in de Haagse regio.
Andere steden
De naam ‘doorfietsroute’ is eerst in de gemeente Utrecht geïntroduceerd en wordt inmiddels in andere delen van Nederland gebruikt. Amsterdam spreekt van ‘Plusnet-fietsroutes’. De metropoolregio’s Amsterdam en Rotterdam – Den Haag gebruiken liever de term ‘metropolitane fietsroutes’. Doorfietsroutes buiten de bebouwde kom heetten vroeger ‘snelfietsroutes’ maar deze benaming is in ongenade gevallen.
Hoofdfietsroutes
Hoofdfietsroutes zijn fietsroutes waar veel fietsers gebruik van maken.
Den Haag heeft een network van hoofdfietsroutes die grotendeels overeenkomt met het network van hoofdroutes voor de auto.
De gemeente Den Haag verbetert in het kader van het sterfietsprogramma enkele hoofdfietsroutes waarvan delen op dit moment niet goed zijn ingericht — er ontbreken bijvoorbeeld adequate fietsvoorzieningen of fietsoversteekplaatsen. Streefdoelen bij het ontwerpen van de nieuwe voorzieningen zijn volgens de gemeente: “meer comfort, herkenbaarheid, directheid en verkeersveiligheid.”
Volgens de Haagse nota mobiliteit (Hnm) hadden zogenaamde “sterfietsroutes” de eigenschappen moeten hebben van doorfietsroutes. Zo moesten sterfietsroutes de belangrijkste verbindingen worden tussen de binnenstad en het buitengebied; moesten ze goed aansluiten op snelfietsroutes; moesten ze ononderbroken, snel, direct en veilig zijn en moesten ze voornamelijk langs rustige wegen lopen. Maar in de praktijk waren de fietsvoorzieningen die de sterfietsprojecten opleverden niet beter, en vaak slechter, dan de fietsvoorzieningen op andere hoofdfietsroutes. Dat kwam doordat bij sterfietsprojecten de tracés werden aangepakt waarop het altijd bijzonder moeilijk was geweest om fietsvoorzieningen in te passen. En terwijl de Hnm stelde dat op sterfietsroutes de fietsvoorzieningen een hoge prioriteit moesten krijgen, leerde de ervaring ons dat de fietsvoorzieningen een lagere prioriteit kregen dan o.a. het maximaliseren van de doorstroming van het autoverkeer en van de autoparkeercapaciteit. Een voorbeeld is de Prins Willemstraat, die in het kader van een sterfietsproject smalle fietsstroken kreeg omdat de gemeente daar geen parkeerplaasten wilde opheffen.
1. Sterfietsproject Binnenstad – Scheveningen-Haven
Dit project betreft de straten: Noordwal, De Constant Rebecquestraat, Suezkade, Conradkade en Kranenburgweg.
Alle straten behalve de Kranenburgweg zijn inmiddels heringericht. Vooral de fietsvoorzieningen op de Conradkade tussen de Laan van Meerdervoort en de President Kennedylaan zijn verbeterd — daar liggen nu langs het Verversingskanaal comfortabel fietsstraten en tweerichtingenfietspaden.
De nieuwe fietsvoorzieningen zijn smal — op de Noordwal is het fietspad bijvoorbeeld slechts 1,75 meter — en de fietspaden zijn niet overal voorzien van vergevingsgezinde randjes. De fietser krijgt geen voorrang op de meeste kruisingen. De onveilige oversteek Conradkade / Laan van Meerdervoort / Reinkenstraat is niet aangepast. De gemeente heeft vaak andere belangen laten prevaleren boven de veiligheid en comfort van de fietser.
Aan de zuidwestkant van het Verversingskanaal zou het wel mogelijk zijn om een snel, veilig, beschutte en comfortabele fietsroute te realiseren. Over een eerder voorstel van het college hebben wij een zienswijze ingediend met toelichting in deze presentatie. In december 2015 heeft het college een voorlopig ontwerp gepresenteerd, zonder de belangrijkste punten uit onze zienswijze over te nemen, maar wel met een aantal verbeteringen… én verslechteringen. Over het voorontwerp hebben wij opnieuw een brief ingediend. De gemeente heeft geen van onze suggesties overgenomen maar heeft wel besloten om de fietsstrook op de Noordwal te versmallen van 1,70 meter tot 1,50 meter en te onderbreken bij de kruispunten.
2. Sterfietsproject Binnenstad – Leidschenveen
Dit project betreft de straten: Schedeldoekshaven, Prins Bernhardviaduct, Juliana van Stolberglaan, IJsclubweg, IJsclubpad, Nicolaas Beetslaan, fietspad langs de spoorbaan, Sint Martinuslaan, Rembrandtlaan, Wijkerlaan, Schrepelpad, Philippus Uythovenpad.
De gemeente Den Haag heeft in 2013 een voorontwerp gepresenteerd met elementen uit ons voorstel. In april 2016 is een nieuw voorontwerp gepresenteerd. Een deel daarvan is aangenomen door de raad maar raadsleden hebben het college gevraagd om het deel van de Juliana van Stolberglaan tussen de Stuyvesantplein en de IJsclubweg fietsvriendelijker te maken. De gemeente wou op dit wegvak fietsstroken aanleggen naast geparkeerde auto’s — mét schrikstroken — op een rijbaan met een maximumsnelheid van 50 km/uur. Deze fietsvoorzieningen kunnen niet hoogwaardig worden genoemd en de Fietsersbond heeft daarom een voorstel ingediend dat voorziet in vrijliggende fietspaden die ten kosten zouden gaan van één van de vier parkeerstroken. Het college bleek niet bereid parkeerplaatsen op te heffen en kwam met een aangepast ontwerp waarin de schrikstrook is samengevoegd met de fietsstrook. Deze aanpassing noemt het college een verbetering ten opzichte van het vorige ontwerp maar is het niet.
De gemeente Leidschendam-Voorburg heeft een deel van de route dat op haar grondgebied ligt ook flink verbeterd.
Het Philippus Uythovenpad sluit aan op de doorfietsroute Den Haag – Zoetermeer.
3 & 4. Sterfietsproject Binnenstad – Scheveningen-Bad
Dit project betreft de straten: Koningskade, Javastraat, Nassauplein, Bankastraat, Doctor Aletta Jacobsweg, Nieuwe Parklaan en Badhuisweg.
Vrijliggende fietspaden zijn aangelegd in de smalle delen van de Javastraat en de Laan van Meerdervoort waar vroeger geen fietsvoorzieningen lagen voor fietsverkeer in zuidwestelijke richting; zo is het nu mogelijk om in zowel zuidwestelijke als noordoostelijke richting te fietsen. De fietsstroken aan de zuidoostkant van de straten zijn verbreed en voorzien van schrikstroken naast de parkeerhavens. Een enorme verbetering.
De Bankastraat is in 2016-2017 heringericht. De straat heeft fietssuggestiestroken gekregen op het hoge deel (maximumsnelheid: 50 km/uur) en vrijliggende fietspaden op het lage deel.
Op de Nieuwe Parklaan is een hoofdfietsroute gerealiseerd die voor het grootste deel over een breed tweerichtingenfietspad loopt, aangevuld met stukken smalle fietsstraat met langsparkeren.
Het Nassauplein en de Aletta Jacobsweg moeten nog aangepakt worden.
5. Sterfietsproject Binnenstad – Ypenburg
Dit project betreft de straten: Trekweg, Cromvlietkade, Geestbrug, Hoekweg, kippenbruggetje (de Nieuwe Tolbrug), Westvlietweg, Meijvlietpad en Jan Linzelviaduct fietsviaduct over de A4, Postenkade.
De fietsstraat op de Trekweg heeft een effectieve breedte — 300 centimeter — die veel kleiner is dan de minimumbreedte — 360 cm — die aanbevolen wordt door CROW.
De Hoekweg in Voorburg is vanwege het opnemen van een autoparkeerstrook nóg smaller, met een effectieve breedte van 250 centimeter. Als een breed voertuig door de straat rijdt moet de fietser uitwijken naar het trottoir.
Om dit probleem op te lossen moeten de parkeerhavens tussen de bomen worden aangelegd in plaats van ernaast.
Het kippenbruggetje blijft een knelpunt.
Het Jan Linzelviaduct is gebouwd met een effectieve breedte van 350 cm, wat te smal is voor een doorfietsroute en te smal voor een interlokaal bromfietspad, ook volgens het Handboek Openbare Ruimte. Om deze ontwerpfout te mitigeren pleiten wij ervoor het viaduct af te sluiten voor bromfietsers.
6. Sterfietsproject Binnenstad – Wateringse Veld
Dit project betreft de straten: Prinsegracht, ‘s-Gravenzandelaan, Monstersestraat, Delftselaan, Schalk Burgerstraat, Hoefkade, Veluweplein, Zuiderpark, Aagje Dekenlaan, Geysterenweg, Guntersteinweg, Sammersweg, Noordweg en de Laan van Wateringse Veld naar de recreatieve fietsroute langs de Zweth.
Een voorlopig ontwerp is in 2016 vrijgegeven voor inspraak en vervolgens licht aangepast door de raad aangenomen.
De Pim Fortuynbrug is inmiddels verbreed; het vrijliggend fietspad aan de westkant van de brug kan nu in beide richtingen worden gebruikt. Zo is het nu mogelijk om vanaf de P. Droogleever Fortuynweg via de westzijde van de brug en het Veluweplein te fietsen naar de Schalk Burgerstraat.
De herinrichting van de Schalk Burgerstraat is in 2023 afgerond.
In het kader van dit project is een fietsbrug over de Korte Laak aangelegd om de Aagje Dekenlaan te verbinden met de Geysterenweg. Voor dit deel werd een apart voorlopig ontwerp vastgesteld.
7. Sterfietsproject Binnenstad – Rijswijk
Dit project betreft de straten: Stationsweg, Stationsplein, Waaldorpstraat, Hildebrandstraat, Alberdingk Thijmstraat en Huis te Landelaan.
Tussen de binnenstad en Station Hollands Spoor is op de Stationsweg de zogenaamde Loper Oude Centrum gerealiseerd. Voordeel van dit plan voor fietsers is dat doorgaand autoverkeer uit het gebied is geweerd. De herinrichting van het gebied rondom Station Hollands Spoor is eerder mislukt maar sinds het doorgaand autoverkeer is verdwenen zijn de gevolgen daarvan minder ernstig.
Wegens stedenbouwkundige fouten moeten fietsers tussen Station Hollands Spoor en het Hildebrandplein de drukke Waldorpstraat drie keer oversteken. In deze straat wordt met hoge snelheden gereden en op de kruispunten gebeuren veel ongelukken. De gemeente laat kansen liggen om deze fouten te herstellen.
De gemeente heeft het extreem onveilige kruispunt Waldorpstraat / Viaductweg heringericht om een veiliger situatie te creëren voor fietsers. Sindsdien vinden er minder ongevallen plaats maar om de situatie echt veilig te maken had er een rotonde moeten worden aangelegd; helaas zijn parcelen grond vlakbij het kruispunt verkocht en volgebouwd en werd een rotonde hiermee onmogelijk gemaakt. De gemeente denkt niet vooruit. Terwijl een nieuwe woonwijk wordt aangelegd in de naastliggende Petroleumhaven ontbreekt op het heringerichte kruispunt een voetgangersoversteekplaats.
In de Alberdingk Thijmstraat zijn de vrijliggende fietspaden in 2016 vernieuwd maar de breedte is slechts 2,0 meter gebleven en de afscheiding tussen fietspad en trottoir is niet vergevingsgezind.
Het Hildebrandplein blijft het ernstigste knelpunt: richting Rijswijk moet de fietser bij het kruispunt drie keer oversteken. Drukke rijbanen, uit de voorrang, zonder verkeerslichten, veel ongelukken. De gemeente wil het kruispunt herinrichten en de autohoofdroute S105 ondergronds brengen. Wij vinden: hoe eerder hoe beter!
8. Sterfietsproject Binnenstad – Moerwijk
Dit project betreft de straten: Hoefkade, Wouwermanstraat, Fruitweg, ….
De gemeente wil de Hoefkade herinrichten als 30 km/uur-straat met 50 km/uur-verkeersdrempels. Als hiermee de snelheid van het verkeer omlaag wordt gebracht kan de herinrichting gunstig uitpakken voor fietsers.
Een plan wordt ontwikkeld om het kruispunt Hoefkade / Vaillantlaan / Wouwermanstraat herin te richten.
Om deze route aan te laten sluiten op de toekomstige “metropolitane” fietsroute naar Naaldwijk moet op het deel van de Melis Stokelaan tussen de Troelstrakade en de Moerweg vrijliggende fietspaden worden aangelegd. Omdat de aanleg van fietspaden parkeerplaatsen zou kosten is de gemeente daar nog niet van plan.
9. Sterfietsproject Binnenstad – Scheveningen-Dorp
Dit project betreft de straten: Alexanderstraat, Javastraat, Scheveningseweg, Carnegieplein, Scheveningseweg, Prins Willemstraat, Jurriaan Kokstraat, Badhuiskade en Gevers Deynootweg.
De Javastraat is al heringericht.
De Alexanderstraat heeft fietsonvriendelijke bestrating (ook na de herinrichting). De gemeente is wel voornemens de maximumsnelheid te verlagen van 50 km/uur naar 30 km/uur.
Op het zuidoostelijke deel van de Scheveningseweg kan uitsluitend in één richting worden gefietst. In 2023 wordt er voor fietsen in oostelijke richting een vrijliggend fietspad aangelegd.
De Prins Willemstraat heeft onlangs smalle fietsstroken gekregen naast geparkeerde auto’s op een drukke 50 km/uur-rijbaan terwijl er vrijliggende fietspaden hadden moeten komen. Fietspaden kwamen er niet omdat de gemeente het niet aandurfde om parkeren aan een zijde van de straat op te heffen — ook niet nadat een ondergrondse autoparkeergarage werd aangelegd in de straat.
Ook op de Jurriaan Kokstraat, Badhuiskade en Gevers Deynootweg tot aan de Badhuisweg liggen fietsstroken naast geparkeerde auto’s op een rijbaan waar 50 km/uur wordt gereden.